Қызметкерлер де, жұмыс берушілер де жұмыстан шығарумен әр түрлі жолдармен байланыса алады. Сіз оны өзіңіз таңдайсыз ба, жоқ па? Қандай жағдайда? Ең күрделі әдістердің бірі - тез арада жұмыстан шығару. Солай ма? Содан кейін қызметкер мен жұмыс беруші арасындағы еңбек шарты бірден аяқталады. Еңбек қатынастарында бұл опция жұмыс берушіге де, қызметкерге де есептеледі. Алайда жұмыстан босатудың бұл түріне қатысты шешімді екі жақ бір уақытта қабылдай алмайды. Екі жағдайда да жұмыстан босату үшін белгілі бір жағдайлар қолданылады және тараптар белгілі бір құқықтар мен міндеттерге ие.
Дереу жұмыстан босату үшін жұмыс беруші де, қызметкер де келесі заңды талаптарға сай болуы керек.
- Шұғыл себеп. Жағдайлар тараптардың бірі оны жұмыстан шығаруға мәжбүр болатындай болуы керек. Бұл тараптардың біреуінің әрекеттеріне, сипаттамаларына немесе мінез-құлқына қатысты болуы керек, нәтижесінде екінші тарап еңбек шартын одан әрі жалғастыра алады деп күтілмейді. Нақтырақ айтсақ, бұл қауіп, алдау немесе жұмыс орнындағы өмірге немесе денсаулыққа елеулі қауіп болуы мүмкін. Тағы бір себеп, бұл келісілген болса да, жұмыс берушінің бөлмені және тақтаны жеткілікті түрде қамтамасыз етпеуі болуы мүмкін.
- Дереу жұмыстан шығару. Егер жұмыс беруші немесе қызметкер кейіннен жұмыстан шұғыл шығарыла бастаса, мұндай жұмыстан дереу, яғни оқиға болғаннан кейін немесе оған қатысты кінәлі әрекеттен кейін дереу берілуі немесе қабылдануы керек. Сонымен қатар, тараптарға мұндай жұмыстан босату туралы шешім қабылдауға дейін қысқа уақыт алуға рұқсат етіледі, мысалы, заңгерлік кеңес алу немесе тергеуді бастау. Егер тараптардың бірі ұзақ күткен болса, онда бұл талап бұдан былай орындалмайды.
- Дереу хабарлау. Сонымен қатар, шұғыл себеп туралы басқа тарапқа кідіріссіз, яғни дереу жұмыстан шығарылғаннан кейін хабарлау керек.
Егер бұл талаптар орындалмаса, жұмыстан босату мүмкін емес. Жоғарыда аталған үш шарттың бәрі орындалды ма? Содан кейін тараптар арасындағы еңбек шарты дереу күшіне енеді. Мұндай жұмыстан босату үшін Ультрафиолет сәулесінен немесе ауданның сотынан рұқсат сұрауға міндетті емес және ескерту мерзімі сақталмауы керек. Нәтижесінде тараптардың белгілі бір құқықтары мен міндеттері болады. Олар қандай құқықтар мен міндеттемелер болып табылады, төменде талқыланады.
Өту ақысы
Егер қызметкер шұғыл түрде жұмыстан кетуге шешім қабылдаған адам болса, мысалы, жұмыс беруші тарапынан болған кінәлі іс-әрекеттер немесе әрекетсіздіктер салдарынан, кемінде 2 жыл жұмыс істеген қызметкер ауысымдық төлем алуға құқылы. Жұмыс беруші жұмыстан шұғыл түрде шығарыла ма? Бұл жағдайда, егер қызметкердің жұмыстан шығарылуы қызметкердің елеулі кінәсі немесе әрекетсіздігі салдарынан болса, қызметкер ауысымдық төлем алуға құқылы емес. Аудандық сот ерекше жағдайда басқаша анықтай алады. Бұл жағдайда жұмыс беруші қызметкерге ауысу жарнасын (ішінара) төлеуге мәжбүр болуы мүмкін. Өткізу жарнасын есептеу шарттары туралы не білгіңіз келеді? Содан кейін адвокаттармен байланысыңыз Law & More.
Ниет немесе кінәнің салдарынан шұғыл себептер бойынша өтемақы
Егер қызметкер шұғыл себептермен жұмыс берушінің ниетіне немесе кінәсіне байланысты дереу жұмыстан кетсе, жұмыс беруші мүдделі қызметкерге өтемақы төлеуге міндетті. Бұл өтемақы қызметкердің жалақысына байланысты және ол кем дегенде қызметкердің заңмен ескерту кезеңіндегі жалақы түрінде алатын мөлшеріне тең болуы керек. Аудандық сот сонымен қатар бұл өтемақыны әділеттілік бойынша азайта немесе көбейте алады. Керісінше, жұмыскер өзінің ниетіне немесе кінәсіне байланысты жұмыс берушіге салыстырмалы түрде өтемақы төлеуі керек және аудандық сот осы өтемақы мөлшерін де түзете алады.
Сіз жұмыстан босатылумен келісесіз
Жұмыс беруші ретінде сіз қызметкеріңіздің тез арада жұмыстан босатылуына келісесіз бе? Бұл жағдайда, сіздің жұмысшыңызбен еңбек шарты дереу жұмыстан шығарылуына байланысты бұзылған күннен бастап 2 ай ішінде, сіз өзіңіздің жұмысшыңыздан төлеуге тиісті өтемақыны өндіріп алуды сұрай аласыз. Келісімшарттың күшін жою нұсқасы болған жағдайда, шағымдану мерзімін ескермегені үшін субсидияланған сот өтемақы тағайындауы мүмкін. Бұл өтемақы содан кейін сіздің қызметкеріңіз тиісті ескерту кезеңінде алған жалақыға тең болады.
Сіз қызметкерсіз бе және сіз жұмыс берушінің сізді тез арада жұмыстан босату туралы шешімімен келіспейсіз бе? Содан кейін сіз бұл жұмыстан шығаруға шағымданып, аудан сотынан жұмыстан шығарудың күшін жоюды сұрай аласыз. Оның орнына сіз аудандық соттан өтемақы сұрай аласыз. Екі өтініш те аудандық сотқа келісімшарт бұзылған күннен бастап 2 айдан кейін қысқартылған жұмыстан босатылуы керек. Осы сот процестерінде жұмыс беруші жұмыстан шығарудың талаптарға сай екендігін дәлелдеуі керек. Практика көрсеткендей, әдетте жұмыс берушіге жұмыстан шығарудың шұғыл себебін анықтау қиынға соғады. Сондықтан жұмыс беруші мұндай жағдайда судья қызметкердің пайдасына шешім шығаратынын ескеруі керек. Егер сіз қызметкер ретінде кейіннен аудан сотының шешімімен келіспейтін болсаңыз, сіз осыған шағымдана аласыз.
Сот ісін жүргізуді болдырмау үшін тараптардың келісімі бойынша келісім келісімі жасасу туралы шешім қабылдау ақылға қонымды болуы мүмкін, сөйтіп жұмыстан босатуды өзара келісім бойынша жұмыстан дереу шығарады. Мұндай келісім келісім екі тарап үшін де пайда әкелуі мүмкін, мысалы, қысқа мерзімді қауіпсіздік және қызметкерге жұмыссыздық бойынша жәрдемақы алу құқығы. Қызметкер жедел жұмыстан босатылған жағдайда мұндай құқыққа ие болмайды.
Сізді тез арада жұмыстан шығаруға дайын ба? Сонда сіздің құқықтық жағдайыңыз және оның салдары туралы хабардар болу өте маңызды. Ат Law & More Жұмыстан босату - бұл жұмыс беруші үшін де, жұмысшы үшін де зардаптары бар жұмыспен қамту туралы заңның ең кеңейтілген шаралардың бірі екенін түсінеміз. Сондықтан біз жеке көзқараспен қараймыз және сіздің жағдайыңызды және сізбен бірге бағалай аламыз. Law & Moreадвокаттар - бұл жұмыстан шығару туралы заңның мамандары және жұмыстан шығару процедурасы кезінде сізге заңгерлік кеңес немесе көмек көрсетуге қуанышты. Жұмыстан шығару туралы басқа сұрақтарыңыз бар ма? Хабарласыңыз Law & More немесе біздің веб-сайтқа кіріңіз Жұмыстан шығару.